Sinds 2020 kunnen spoedgevallen in de regio Amersfoort rekenen op de snelle en efficiënte hulp van de digitale huisartsenpost, onderdeel van de huisartsenpost (HAP). Vivienne Westerling is betrokken bij de digitale HAP en maakt zowel overdag in haar praktijk als tijdens avond- en weekenddiensten gebruik van digitale consulten. Ze vertelt hoe deze digitale zorg haar werkzaamheden aanzienlijk verbetert.
Hoe is de digitale HAP tot stand gekomen?
"De digitale HAP is ontstaan als reactie op de toenemende druk op de huisartsenposten en huisartsenpraktijken in de regio. Om deze toenemende druk het hoofd te bieden, zocht de HAP naar innovatieve oplossingen en stuitte op Spreekuur.nl. Momenteel werken er 28 digitale artsen binnen de huisartsenpost om digitale zorg te verlenen. Ook in de dagpraktijk maken we gebruik van Spreekuur.nl. Patiënten kunnen in plaats van de assistente bellen en een afspraak in plannen, een digitale consult indienen. Bijvoorbeeld bij eczeem. Hierbij kunnen zij ook foto's uploaden. De assistente of arts kijkt dan welke behandeling nodig is, en kan dat dan digitaal afhandelen. Ook kunnen de assistenten zelf al veel afhandelen voor de artsen. Als de huisarts het consult moet overnemen, wordt hij/zij aan het consult toegevoegd. Het is een extra tool naast het reguliere consult waarmee we ook de druk op het telefoonverkeer verminderen.”
Hoe verloopt het zorgproces digitaal?
"Via de website van de HAP-vragen mensen in geval van spoed een digitaal consult aan. De patiënt dient het consult in via Spreekuur.nl en de zorgverlener verzamelt relevante informatie. Door vroeg in de vragenlijst een urgentiecontrole toe te voegen, krijgt een patiënt snel duidelijkheid over de urgentie van zijn of haar klacht. Zo weten ze of dat ze direct contact moeten opnemen met de HAP voor een fysieke afspraak, of inderdaad een digitaal consult kunnen aanvragen. In het laatste geval, wordt het consult door de digi-arts behandeld, die zich baseert op de informatie uit de vragenlijst en eventueel toegevoegde foto's en eventueel aanvullende vragen via de chat. Bijvoorbeeld bij urinewegklachten kan de digi-arts de patiënt een sjabloon sturen om urine in te leveren bij de HAP. De assistente op de HAP controleert de urine en registreert de uitslag in het Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Via de chat kan de digi-arts ook behandelingsopties voorstellen, inclusief het uitschrijven van recepten of het geven van advies. Dankzij deze sjablonen en de vooraf ingevoerde triagevragen kan snel de juiste behandeling bepaald worden. Bovendien vermindert dit digitale proces onze administratieve lasten aanzienlijk. Veel administratieve taken worden automatisch door Spreekuur.nl uitgevoerd, zoals patiëntregistratie in het EPD, generatie van automatische S-regels en het opstellen van E- en P-regels in het dossier."
Hoe ervaren patiënten deze zorg?
"Patiënten zijn zeer tevreden. Een digitaal proces zoals dit is snel en laagdrempelig. Het vermijden van een bezoek aan de praktijk is voor velen een welkome verlichting. Niemand zit graag in een wachtkamer als dat niet nodig is, en dit bespaart bovendien reistijd. Het vermindert ook de druk op onze telefoonlijnen en assistenten, waardoor zij zich op andere taken kunnen concentreren én het biedt artsen de mogelijkheid om patiënten vanuit huis te helpen. Het maakt de zorg ook beter planbaar, omdat we consulten efficiënter kunnen afhandelen en vaak zelfs kunnen voorkomen. Op een gemiddelde zaterdag bijvoorbeeld komt een kleine 10% van alle HAP-consulten digitaal binnen. Daarvan kunnen wij 75% ook daadwerkelijk digitaal afhandelen, waardoor de druk op de al drukbezette HAP aanzienlijk vermindert."
Wat beschouw je als de grootste uitdaging bij de implementatie van digitale zorg?
"De grootste uitdaging is ervoor te zorgen dat patiënten hun zorgvragen blijven stellen op de juiste plek. Veel vragen op de huisartsenpost worden als laagurgente klachten beschouwd, althans vanuit het perspectief van de huisarts. Voor patiënten voelen veel van deze klachten echter wel urgent aan, zoals bijvoorbeeld sommige insectenbeten. Ze zijn erg vervelend, maar niet levensbedreigend. Het is onze verantwoordelijkheid om kritisch te blijven nadenken: is dit spoedeisende zorg of reguliere zorg? We moeten ervoor zorgen dat digitale zorg de zelfredzaamheid van de patiënt niet vermindert, maar juist versterkt. Gelukkig helpt de urgentiechecker om snel de urgentie te beoordelen. Patiënten met laagurgente klachten krijgen zelfzorgadvies. Zo proberen we patiënten in staat te stellen om de volgende keer zelf het advies op te volgen zonder directe hulp te zoeken."
Tot slot, hoe blijven jullie de groei van de digitale route stimuleren?
“Door patiënten voortdurend bewust te maken van de mogelijkheden ervan. We gebruiken brochures in de wachtkamer en tijdens telefoongesprekken wijzen wij op de digitale route. Het blijft echter een proces. Mensen zijn gewend om hun huisarts fysiek te bezoeken of telefonisch contact op te nemen met de assistente. Dit patroon kunnen we gedeeltelijk doorbreken. Niet voor alle consulten is fysiek contact met de assistente en huisarts noodzakelijk. Innovaties zoals Spreekuur.nl dragen bij aan het bewustzijn dat patiënten ook digitaal gerustgesteld kunnen worden en dat ze altijd fysiek terecht kunnen bij de post of praktijk als dat echt nodig is. Sommige patiënten moeten we nu eenmaal in persoon zien en onderzoeken, dat kan niet digitaal. Maar voor een breed scala aan klachten kan digitale zorg snel en efficiënt zorgen wegnemen en op afstand de juiste zorg bieden. Gezien de toenemende werkdruk en de groeiende zorgvraag in de toekomst, moeten we alle beschikbare middelen benutten. Digitale zorg past hier absoluut bij,” aldus Vivienne.